• nebanner (4)

Chishandiso chekutarisa Lipid Profile

Chishandiso chekutarisa Lipid Profile

Zvinoenderana neNational Cholesterol Education Program (NCEP), American Diabetes Association (ADA), uye CDC, kukosha kwekunzwisisa lipid uye mazinga eglucose kwakakosha mukuderedza mari yehutano uye kufa kubva mumamiriro ezvinhu anogona kudzivirirwa.[1-3]

Dyslipidemia

Dyslipidemia inotsanangurwa sekukwirira kweplasmacholesterol kana triglycerides (TG), kana zvose zviri zviviri, kana zvishomahigh-density lipoprotein (HDL)chiyero chinobatsira mukukura kweatherosclerosis.Zvikonzero zvekutanga zvedyslipidemia zvinogona kusanganisira kuchinjika kwemajini izvo zvinokonzeresa kuwedzeredza kana kukanganisa kubvumidzwa kweTG uyelow-density lipoprotein (LDL)cholesterol kana mukushomeka kana kucheneswa kwakanyanya kweHDL.Chechipiri chinokonzeresa dyslipidemia zvinosanganisira mararamiro ekusagadzikana ane kudya kwakanyanyisa kwemafuta akazara uye cholesterol.[4]

 https://www.sejoy.com/lipid-panel-monitoring-system/

Cholesterol is lipid inowanikwa munyama yese yemhuka, ropa, bile, nemafuta emhuka ayo akakosha pakuumbwa kwesero membrane uye basa, mahormone synthesis, uye mafuta-anonyungudika vhitamini kugadzirwa.Cholesterol inofamba nomuropa mulipoprotein.5 LDLs inoendesa cholesterol kumasero, uko inoshandiswa mumembrane kana kuti pakugadzirwa kwehomoni dzesteroid.6 Kukwidziridzwa kweLDL mwero kunotungamirira kukuungana kwecholesterol mutsinga.[5]Ukuwo, HDL inounganidza cholesterol yakawandisa kubva mumaseru yoidzosa kuchiropa.[6]Yakakwira cholesterol muropa inogona kusanganiswa nezvimwe zvinhu, zvichikonzera kuumbwa kweplaque.TG maester anotorwa kubva kuglycerol uye matatu-fatty acids anowanzo kuchengetwa mumasero emafuta.Mahomoni anoburitsa TG yesimba pakati pekudya.TG inogona kusimudza njodzi yechirwere chemoyo uye inoonekwa sechiratidzo che metabolic syndrome;nokudaro, kuongorora lipid kwakakosha nekuti kusingadzoreki dyslipidemia kunogona kutungamirira kukukura kwehosha yemwoyo.[7]

Dyslipidemia inoongororwa pachishandiswa serumlipid profile test.1Muedzo uyu unoyera cholesterol yakazara, HDL cholesterol, TG, uye yakaverengerwa LDL cholesterol.

Chirwere cheshuga mellitus

Diabetes mellitus chirwere chisingaperi chinoratidzwa nekusashanda kwemuviri kushandisa insulin neglucagon.Glucagon inovanzwa mukupindura kune yakaderera glucose concentration, zvichikonzera glycogenolysis.Insulin inovanzwa maererano nekudyiwa kwechikafu, zvichiita kuti masero atore shuga kubva muropa oishandura kuita glycogen kuti ichengetedzwe.[8]Kusashanda zvakanaka kweglucagon kana insulin kunogona kukonzera hyperglycemia.Chirwere cheshuga chinogona kupedzisira chakuvadza maziso, itsvo, tsinga, mwoyo, uye tsinga dzeropa.Kune bvunzo dzakawanda dzinoshandiswa kuongorora chirwere cheshuga mellitus.Zvimwe zvezviedzo izvi zvinosanganisira shuga yeropa zvisina tsarukano uye yekutsanya yeplasma glucose bvunzo.[9]

 https://www.sejoy.com/lipid-panel-monitoring-system/

Epidemiology

Maererano neCDC, 71 mamiriyoni eAmerica vakuru (33.5%) vane dyslipidemia.Munhu mumwe chete kubva pavatatu ane cholesterol yakakwira ane mamiriro acho ezvinhu ari pasi pesimba.Avhareji yecholesterol yakazara yevakuru vekuAmerica i200 mg/dL.11 CDC inofungidzira kuti 29.1 miriyoni vekuAmerica (9.3%) vane chirwere cheshuga, vane 21 miriyoni vakaonekwa uye 8.1 miriyoni (27.8%) vasina kuongororwa.[2]

Hyperlipidemia“chirwere chepfuma” chinozivikanwa navose munzanga yanhasi.Mumakore 20 apfuura, yakakura kuva chiitiko chepamusoro chepasi rose.Maererano neWHO, Kubva muzana remakore rechi21, avhareji yevanhu vane mamiriyoni e2.6 vakafa nezvirwere zvemwoyo uye cerebrovascular (zvakadai seacute myocardial infarction uye sitiroko) zvinokonzerwa nekugara kwenguva refu hyperlipidemia gore negore.Kuwanda kwe hyperlipidemia muvanhu vakuru veEurope ndeye 54%, uye vanenge 130 mamiriyoni eEurope vane hyperlipidemia.Chiitiko che hyperlipidemia muUnited States chakanyanya kuoma asi chakaderera zvishoma pane muEurope.Zvigumisiro zvinoratidza kuti 50 muzana yevarume uye 48 muzana yevakadzi muUnited States vane hyperlipidemia.Hyperlipidemia varwere vanowanzoita cerebral apoplexy;Uye kana tsinga dzeropa dziri mumeso omuviri womunhu dzakavharika, zvinotungamirira kukuderera kwechiono, kana kuti kunyange upofu;Kana zvikaitika muitsvo, zvinokonzeresa kuitika kwerenal arteriosclerosis, inokanganisa kushanda kweitsvo yemurwere, uye kuitika kwekutadza kwetsvo.Kana zvikaitika mumucheto wezasi, necrosis uye maronda anogona kuitika.Mukuwedzera, high blood lipids inogonawo kukonzera matambudziko akadai sehypertension, gallstones, pancreatitis uye senile dementia.

REFERENCES

1. Chirevo chetatu cheNational Cholesterol Education Program (NCEP) Nyanzvi Yezvekuonekwa, Kuongorora, uye Kurapwa kweHigh Blood Cholesterol muVakuru (Adult Treatment Panel III) mushumo wekupedzisira.Kutenderera.2002;106:3143-3421.

2. CDC.2014 National Diabetes Statistics Report.Gumiguru 14, 2014. www.cdc.gov/diabetes/data/statistics/2014statisticsreport.html.Yakasvika muna Chikunguru 20, 2014.

3. CDC, Division for Heart Disease uye Stroke Prevention.Cholesterol fact sheet.www.cdc.gov/dhdsp/data_statistics/fact_sheets/fs_cholesterol.htm.Yakasvika muna Chikunguru 20, 2014.

4. Goldberg A. Dyslipidemia.Merck Manual Professional Version.www.merckmanuals.com/professional/endocrine_and_metabolic_disorders/lipid_disorders/dyslipidemia.html.Yakasvika muna Chikunguru 6, 2014.

5. National Heart, Lung, uye Ropa Institute.Ongorora high blood cholesterol.https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/hbc/.Yakasvika muna Chikunguru 6, 2014.

6. Yunivhesiti yeWashington zvidzidzo zvewebhu server.Cholesterol, lipoprotein uye chiropa.http://courses.washington.edu/conj/bess/cholesterol/liver.html.Yakasvika muna Chikunguru 10, 2014.

7. Mayo Clinic.High cholesterol.www.mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-cholesterol/in-depth/triglycerides/art-20048186.Yakasvika June 10, 2014.

8. Diabetes.co.uk.Glucagon.www.diabetes.co.uk/body/glucagon.html.Yakasvika muna Chikunguru 15, 2014.

9. Mayo Clinic.Chirwere cheshuga.www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetes/basics/tests-diagnosis/con-20033091.Yakasvika June 20, 2014.

 


Nguva yekutumira: Jun-17-2022